เสริมพัฒนาการเด็ก เพราะกล้ามเนื้อคอแข็งแรง

จุดเริ่มต้นของการเคลื่อนไหวร่างกายของทารกในช่วงขวบปีแรกนั้น มาจาก กล้ามเนื้อคอ นี่ละค่ะ ไม่ว่าจะคว่ำ คลาน นั่ง ยืนไปจนกระทั่งเดินได้ในที่สุด หากคุณพ่อคุณแม่อยากให้ลูกมีพัฒนาการด้านร่างกายที่ดี ก็ต้องใส่ใจพัฒนากล้ามเนื้อคอของลูกแต่เนิ่นๆ เพราะกล้ามเนื้อคอที่แข็งแรง นำมาสู่พัฒนาการด้านการเคลื่อนไหวที่ดีของลูก

เสริมพัฒนาการเด็ก แรกเกิด : เจ้าหนูคออ่อน

แม้ว่าลูกน้อยจะสามารถมองเห็น ได้ยิน ได้กลิ่น และรับรสสัมผัสได้แต่ก็มีข้อจำกัดที่การเคลื่อนไหว ซึ่งมีเหตุมาจากล้ามเนื้อคอที่ยังไม่ค่อยแข็งแรงดีนัก เพราะเมื่ออยู่ในท้องของคุณแม่มีพื้นที่แคบแถมยังมีน้ำคร่ำคอยโอบอุ้มคอไว้อยู่ ในช่วงนี้ลูกจึงเคลื่อนไหวด้วยปฏิกิริยาสะท้อนกลับเสียมากกว่า

คุณแม่ต้องคอยระมัดระวังคอน้อยๆ นี้เป็นพิเศษ โดยการอุ้มโอบประคองที่ต้นคอของลูกไว้ให้ดีๆ จนเมื่อเวลาผ่านไปลูกจะค่อยๆ พัฒนากล้ามเนื้อคอให้แข็งแรงขึ้นตามลำดับ จากหันศีรษะได้เล็กน้อยไปสู่การยกศีรษะได้ชั่วขณะ

คุณแม่ช่วยได้

– เขี่ยที่ข้างแก้มเพื่อให้ลูกหันหา ซ้ายที ขวาที

– อุ้มพาดบ่าบ่อยๆ เพื่อลูกจะได้หัดชันคอ

– พูดคุยกับลูกเพื่อให้ลูกคุ้นเคยกับเสียงของคุณเร็วๆ และคอยหันหาเสียงนั้นยามที่เขานอนเพลินๆ

– หาโอกาสให้ลูกได้นอนคว่ำเพื่อฝึกชันคอบ้าง

เสริมพัฒนาการเด็ก 1-2 เดือน : ยกศีรษะได้แล้ว

กล้ามเนื้อคอของลูกจะเริ่มแข็งแรงขึ้นจนคุณแม่สังเกตได้ว่า เมื่อจับลูกนอนคว่ำสักพัก ลูกจะสามารถชันคอขึ้นได้ประมาณ 45 องศา และเริ่มบังคับศีรษะได้บ้าง การเคลื่อนไหวไม่กระตุก

เหมือนช่วงก่อน คุณแม่ควรเปิดโอกาสให้ลูกนอนคว่ำบ้าง เพื่อจะได้ฝึกหัดชันคอ โดยที่นอนไม่ควรนุ่มเกินไป และไม่จำเป็นต้องมีหมอน เพราะเดี๋ยวลูกจะหายใจไม่ออกเวลาที่ฟุบหน้าลงไป ขณะที่ลูกนอนคว่ำ คุณแม่อาจหาของเล่นมาหลอกล่อในระดับที่สูงจากพื้นนิดหนึ่ง เพื่อล่อให้เจ้าหนูยกศีรษะขึ้นมอง

คุณแม่ช่วยได้

– ออกกำลังกล้ามเนื้อคอ โดยให้ลูกนอนหงาย แล้วจับมือทั้งสองดึงขึ้นช้าๆ สู่ท่านั่ง ลูกจะพยายามเกร็งคอและศีรษะให้ตั้งตรง จะช่วยบริหารกล้ามเนื้อคอ แขน และลำตัวของลูกได้ค่ะ

– หมั่นส่งเสียงเรียกเพื่อดึงความสนใจให้ลูกหันหาเสียง

– ยื่นหน้าไปใกล้ๆ ลูกราว 1 ฟุต ขณะลูกนอนคว่ำ พร้อมส่งเสียงพูดคุย ขยับหน้าไปมา ขยับขึ้นบนลงข้างล่างบ้างเพื่อให้ลูกน้อยมองตาม

เสริมพัฒนาการเด็ก 3-4 เดือน : คอแข็งแล้วจ้า

เด็กในวัย 3 เดือนคอเริ่มแข็งแรงดีแล้วค่ะ ทั้งยังสามารถยกศีรษะได้ 90 องศา และชันคอได้นานขึ้นกว่าเดิม แล้วพอเข้า 4 เดือนก็สามารถยันตัวขึ้นด้วยแขนส่วนปลาย และเด็กบางคนก็เริ่มพลิกตัวได้แล้วในเดือนนี้

โดยทั่วไปเด็กจะมีพัฒนาการพลิกคว่ำพลิกหงายในราวเดือนที่ 4 ซึ่งมักเริ่มจากการพลิกคว่ำก่อน เพราะกล้ามเนื้อคอ ไหล่ หลังและสะโพกแข็งแรงมากขึ้น

อ้อ…แต่ถ้าลูกของคุณแม่ยังไม่มีทีท่าจะพลิกก็อย่าเพิ่งกังวลไป เรื่องนี้ขึ้นอยู่กับความพร้อมของร่างกายและสรีระของเด็กแต่ละคนด้วยค่ะ อดใจรอดูบางทีเดือนหน้าหรือเดือนถัดไป ลูกอาจจะทำได้ก็ได้

คุณแม่ช่วยได้

– อุ้มลูกนั่งตัก ให้หลังลูกห่างจากลำตัวคุณแม่เล็กน้อย การอุ้มนั่งจะช่วยกล้ามเนื้อคอและหลังลูกให้แข็งแรงขึ้นได้ เช่นเดียวกับท่าอุ้มแบบหิ้วมือเดียว โดยใช้มือข้างหนึ่งของคุณแม่หิ้วประคองตรงช่วงหน้าอกลูกไว้

– ลองจับลูกนอนคว่ำคร่อมขาที่เหยียดตรงของคุณแม่ เพื่อฝึกชันคอ

– อาจใช้ของเล่นสีสันสดใสมีเสียง อย่าง กรุ๋งกริ่ง มาเล่นกับลูกให้ลูกหันหาและมองตามก็ได้ แล้วเปลี่ยนทิศทางสลับไปมา เพื่อให้ลูกได้ใช้กล้ามเนื้อคอบ่อยๆ ค่ะ

– โมบายล์แบบคร่อมตัวลูก จะดึงดูดให้ลูกอยากจับสัมผัส โดยเอื้อมมือ ซึ่งต้องใช้กล้ามเนื้อคอ หลังและแขนควบคู่กันไป

เสริมพัฒนาการเด็ก 5-6 เดือน : พลิกไป…พลิกมา

เด็กวัย 5 เดือนจะสามารถใช้มือยันตัวขึ้นข้อศอกเหยียดตรงขณะนอนคว่ำได้ และเมื่อจับนั่งศีรษะจะไม่ห้อยไปด้านหลังอีกแล้วค่ะ และพอย่างเข้าเดือนที่ 6 เด็กหลายคนจะเริ่มพลิกหงายจากท่านอนคว่ำได้แล้ว และบางคนก็สามารถนั่งในลักษณะโน้มตัวไปข้างหน้าโดยใช้มือยันพื้นได้ และก็มีเด็กบางคนเหมือนกัน ที่สามารถนั่งได้โดยไม่ล้ม ในเดือนที่ 6 นี้เอง นั่นแสดงว่ากล้ามเนื้อคอ ไหล่ หลัง ของเขาแข็งแรงมากๆ การทำงานของเส้นประสาทและกล้ามเนื้อทำงานประสานกันได้ดี

เด็กวัยนี้จะสนอกสนใจเท้าตัวเองมาก และนั่นเป็นเรื่องดีค่ะ เพื่อเขาจะพยายามยกศีรษะมองปลายเท้าและพยายามคว้าจับมันขึ้นมาให้ได้ ซึ่งนับเป็นความสนใจตามธรรมชาติที่ช่วยกระตุ้นพัฒนาการการเคลื่อนไหวได้ดีทีเดียว

อย่างไรก็ตาม ในช่วงที่ลูกหัดพลิกคว่ำพลิกหงายอยู่นี้คุณแม่สามารถช่วยจับดันให้ลูกพลิกตัวได้บ้าง แต่แค่ครั้งสองครั้งก็พอค่ะ เพื่อให้ลูกฝึกช่วยเหลือตัวเองให้มากๆ

คุณแม่ช่วยได้

– ให้ลูกนอนบนพื้นเรียบๆ เพื่อหัดพลิกตัวไปมาอย่างอิสระ และควรเลี่ยงเปลผ้าที่ห่อหุ้มเจ้าตัวน้อยจนไม่มีโอกาสพลิกตัวด้วยค่ะ

– ลองหาของเล่นปี๊บๆ แบบบีบแล้วมีเสียงกระตุ้นให้ลูกหันหาหรือพลิกตัวมาหาของเล่นเพื่อฝึกกล้ามเนื้อ คอ แขน และสะโพก

ด้วยความใส่ใจ และการฝึกฝนที่ถูกวิธีในบรรยากาศที่ไม่เคร่งเครียด คุณแม่จะพบว่า ดอกผลของการกระตุ้นกล้ามเนื้อคอจะช่วยให้ลูกน้อยมีพัฒนาการด้านการเคลื่อนไหวได้ดีขึ้นจริงๆ

ลูกเราพัฒนาการล่าช้าหรือไม่

โดยปกติแล้วทารกจะสามารถพัฒนากล้ามเนื้อมัดใหญ่ไปตามขั้นตอน ดังนี้ค่ะ

1 เดือน – สามารถนอนคว่ำ ยกศีรษะได้ชั่วขณะ

2 เดือน – สามารถนอนคว่ำ ยกศีรษะได้ 45 องศา

3 เดือน – สามารถนอนคว่ำ ยกศีรษะได้ 90 องศา

4 เดือน – สามารถนอนคว่ำ และยันน้ำหนักตัวด้วยท่อนเเขนส่วนปลาย

5 เดือน – นอนคว่ำใช้มือยันข้อศอกเหยียดตรง จับนั่งโดยศีรษะไม่ห้อยไปข้างหลัง

6 เดือน  นั่งได้โดยการโน้มตัวไปข้างหน้าเเละใช้มือยัน

สิ่งที่บ่งชี้ว่าลูกคุณอาจมีพัฒนาการล่าช้า

3 เดือน ยังไม่สามารถชันคอได้

…4 เดือน จับนอนคว่ำ ไม่ยอมยกศีรษะหรือชันคอขึ้น

…4 เดือนแล้ว ดึงลูกขึ้นมานั่งจากท่านอนหงายแล้วลูกไม่สามารถควบคุมศีรษะได้

หากลูกยังไม่สามารถทำได้ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อหาทางแก้ไขได้ทันท่วงทีค่ะ

ข้อมูลจาก:modernmom

หากสนใจหาพี่เลี้ยงเด็ก สามารถติดต่อสอบถามปรึกษาเรื่อง พี่เลี้ยงเด็ก, พี่เลี้ยงฟิลิปปินส์ ได้ที่
เว็บไซต์ : https://www.kidnario.com
Facebook : https://www.facebook.com/KiDNARIO